Այսօր Հայաստանի անկախութեան հռչակագրի ընդունման օրն է

Այսօր կը լրանայ Հայաստանի Անկախութեան հռչակագրի ընդունման 31-ամեակը։

31 Տարի  առաջ  այսօր  23 Օգստոս  1990-ին  Խորհրդային Հայաստանի Գերագոյն խորհուրդը խմբագրեց    Հայաստանի անկախութեան վերաբերող յատուկ հռչակագիր: Հռչակագիրը որպէս Հայաստանի զարգացման միակ ճանապարհ կ'ընտրէր՝ երկրի անկախութեան ճանապարհը:

Հռչակագրի քննարկումներէն տարի մը  եւ մէկ  ամիս մը անց  21 Սեպտեմբեր 1991-ին Խորհրդային Հայաստանի քաղաքացիները միահամուռ այո՛ քուէարկեցին այդ հռչակագրին:

Տեղին է նշել, որ հռչակագիրը կը  բաղկանար 12 կէտերէ եւ անոր մէջ ամրագրուած էին Խորհրդային Հայաստանի եւ ԼՂԻՄ-ի գերագոյն խորհուրդներուն կողմէ ներկայացուած կէտերը: 

Հռչակագրի ընդունումէն անմիջապէս ետք` 24 Օգոստոսին, հիմնուելով «Հայաստանի անկախութեան մասին» հռչակագրի վրայ, ՀԽՍՀ Գերագոյն խորհուրդը որոշեց Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւնը վերանուանել Հայաստանի Հանրապետութիւն, իսկ գործող տասներկուերորդ գումարման Գերագոյն խորհուրդը համարել Հայաստանի Հանրապետութեան առաջին գումարման Գերագոյն խորհուրդ:

Հայաստանի առաջին Գերագոյն խորհուրդը կազմաւորուած էր 1990 թուականին եւ բաղկացած էր մեծամասնական ընտրակարգով ընտրուած 260 պատգամաւորներէ: Այդ ժամանակ Հայաստանը դեռ խորհրդային հանրապետութիւն էր:

Նոր խորհրդարանին մէջ, որ սկսաւ գործել նոյն թուականի 20 Յուլիսէն, ներկայացուած էր երկու քաղաքական ուժ` Կոմունիստական կուսակցութիւնը եւ Հայոց համազգային շարժումը:

Հետագային այդ խորհրդարանին մէջ կազմաւորուեցան «Հայոց համազգային շարժում», «Հայաստանի ռամկավար ազատական», «Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւն» եւ «Հայաստանի կոմունիստական կուսակցութիւն» խմբակցութիւնները:

Գերագոյն խորհրդին մէջ կը գործէին նաեւ «Հանրապետութիւն», «Արցախ», «Լիբերալ-դեմոկրատներ», «Ազգային առաջադիմութիւն» պատգամաւորական խումբերը:

Անկախութեան հռչակագիրը կը հիմնաւորէր Հայկական ԽՍՀ Գերագոյն խորհուրդի եւ Լեռնային Ղարաբաղի Ազգային խորհուրդի 1989թ. Դեկտեմբեր 1-ի «Հայկական ԽՍՀ եւ Լեռնային Ղարաբաղի վերամիաւորման մասին» համատեղ որոշման վրայ։

Նշենք, որ Անկախութեան հռչակագրի բնօրինակը կորսուած է: Այն, ինչպէս նշած է Արամ Մանուկեանը, գողացուած է 2007 թուականին՝ իր մեքենայէն: Փաստի առթիւ Արամ Մանուկեանը դիմած էր ոստիկանութիւն, սակայն հետաքննութիւնը ոչ մէկ արդիւնք տուած էր: