Փառուխի եւ Քարագլուխի մէջ Ատրպէյճան կ՚ոչնչացնէ հայկական մշակութային ժառանգութիւնը

2022-04-02
Image

Ատրպէյճանը կ'ոչնչացնէ Փառուխի ու Քարագլուխի հայկական մշակութային ժառանգութիւնը եւ կը դիմէ բացայայտ զեղծարարութիւններու: Այս մասին յայտարարութիւն տարածած է Արցախի հանրապետութեան կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան նախարարութիւնը:

«2022 թուականի Մարտի 24-ին ատրպէյճանական յարձակման հետեւանքով թշնամու բռնազաւթման տակ է անցել Արցախի Հանրապետութեան Ասկերանի շրջանի Փառուխ գիւղի շրջակայքը եւ Քարագլուխ նախկին բնակավայրն ու համանուն բարձունքը, եւ ադրբեջանական զինուած ուժերը միանգամից անցել են բռնազաւթուած այդ տարածքում հայկական պատմամշակութային ժառանգութեան ոչնչացման յայտնի ձեռագրին:

Բացի ռազմավարական նշանակութիւնից, տարածքը կարեւորւում է նաեւ իր պատմամշակութային ու բնապատմական միջավայրով: Համաձայն պատմութեան եւ մշակոյթի անշարժ յուշարձանների պետական ցուցակի, վերոնշեալ տարածքներում պաշտօնապէս գրանցուած են շուրջ 20 յուշարձաններ, այդ թւում` 2 եկեղեցի (ներառեալ` «սուրբ Աստուածածին» եկեղեցին, 13-րդ դար, լուսանկարը կցւում է), հանրայայտ Շիկաքար-Քարագլուխ ամրոցը, հնագիտական արժէք ունեցող մշակոյթի յուշարձաններ, գերեզմանոցնէր, խաչքարեր, տապանաքարեր: Այստեղ է գտնւում նաեւ Շիկաքարի քարանձաւը, որտեղ 2011թ. հետազօտութիւն է կատարել Ազոխի միջազգային հնագիտական արշավախումբը:

Սակայն հարկ է շեշտել, որ տարածքը բաւարար ուսումնասիրուած չէ, ինչի օգտին խօսում են նաեւ 2021 թուականի դեկտեմբերին տարածքում իրականացուած հետազօտութիւնները, որոնց արդիւնքում յայտնաբերուել են եւս երեք տասնեակ յուշարձաններ:

Ունենալով Ատրպէյճանի հայատեաց քաղաքականութեան դառը փորձը, երբ այդ երկիրը ամենաբարձր մակարդակով կազմակերպում եւ խրախուսում է մշակութային վանդալիզմը Արցախի բռնազաւթուած տարածքներում` վստահաբար յայտարարում ենք, որ Փառուխի ու Քարագլխի պատմամշակութային ժառանգութիւնը նոյնպէս վտանգուած է ադրբեջանական բռնազաւթման ներքոյ: